W Janowie Podlaskim podczas 379. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski biskupi zatwierdzili nową podstawę programową katechezy Kościoła katolickiego w Polsce.
Przyjęty dokument posłuży do opracowania szczegółowych programów nauczania religii w szkole.
Nowa podstawa programowa katechezy nawiązuje do podstawy programowej ogólnej, przygotowanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w związku z ubiegłorocznymi zmianami systemu oświaty w Polsce. – Zatwierdzona podstawa jest treściowo skorelowana z tym, co proponuje dzisiaj polska szkoła – podkreśla przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego KEP bp Marek Mendyk.
Z kolei dyrektor Biura Programowania Katechezy przy Komisji Wychowania Katolickiego KEP ks. Piotr Tomasik wskazuje, że podstawa programowa katechezy uwzględnia dokumentem uwzględniającym wymogi zarówno kościelne, jak i szkolne: posługuje się językiem efektów kształcenia.
- Podstawa programowa katechezy to dokument pozwalający na pluralizm przy wyborze podręczników, uzasadniony różną sytuacją religijną w różnych częściach Polski, czasem te różnice widoczne są na terytorium jednej diecezji – wyjaśnia ekspert.
Nowa podstawa programowa przyjmuje nowy podział edukacyjny: trzy etapy po cztery klasy. Klasy I-IV to cykl przygotowujący do Pierwszej Komunii i etap pokomunijny, wdrażający w praktykę częstej komunii świętej. Klasy V-VIII to początkowa dalsze, a potem coraz bliższe przygotowanie do bierzmowania; w tych klasach zakłada się mistagogię. - W poszczególnych działach tematycznych zostanie podkreślony związek z wydarzeniem historii zbawienia, znakiem sakramentalnym oraz życiem wiary. Jednocześnie zostanie uwypuklony wymiar historiozbawczy – wyjaśnia ks. prof. Tomasik.
Szkoła ponadpodstawowa to z kolei wychowanie do dorosłości chrześcijańskiej, pogłębienie znajomości Biblii i Tradycji, kształtowanie tożsamości kościelnej połączone z podejmowaniem przygotowania działań apostolskich. – Na tym poziomie mocno jest podkreślona apologia wiary, czyli uzasadnienie wiary najpierw przez ucznia dla siebie samego, a później również po to, by stawać się apostołem. Ten wymiar misyjny jest mocno podkreślony w związku z dokumentami obecnego pontyfikatu – mówi dyrektor Biura Programowania Katechezy.
Zdaniem legnickiego biskupa pomocniczego bp Marka Mendyka, przyjęty w piątek dokument bazuje na wieloletnim doświadczeniu obecności katechezy w szkole. - Chcemy ją trochę urealnić i dostosować do czasów, w których żyjemy, a także do środowiska, w którym dzisiaj żyją młodzi ludzie – wskazuje bp Mendyk.
- Zdaniem psychologów i socjologów co pięć lat do szkoły przychodzi nowe pokolenie młodych ludzi. Musimy mieć to na uwadze – podkreśla biskup. – Dziś zauważamy, że wśród młodych ludzi zmienia się system wartości. Niepokoi nas sposób tworzenia relacji międzyludzkich. Wpływ na to ma technologia komunikacyjna, czy relacje w rodzinie. Musimy także wziąć pod uwagę problemy, którymi żyją młodzi ludzie w swoich środowiskach; wpływy liberalne są bardzo mocne – wskazuje hierarcha.
Biskup Marek Mendyk zwraca uwagę, że tym, co szczególnie skupiło uwagę osób przygotowujących nową podstawę programową, to ewangelizacyjny charakter naszego „być” w polskiej szkole. -Trzeba naprawić nadwątlone relacje z rodzicami. Nie da się skutecznie poprowadzić katechezy dzieci i młodzieży w oderwaniu od katechezy dorosłych; to musi być ze sobą integralnie połączone.
Ks. prof. Piotr Tomasik dopowiada natomiast, że o ile ewangelizacja to pojęcie dużo szersze niż sama katecheza, to jednak nauczanie religii jest jednym z jej elementów. - Warto pamiętać, że nowa ewangelizacja to nie są działania natury happeningowej, tylko są to działania trwałe, organiczne. Sam papież Franciszek wskazuje, że ewangelizacyjne wyjście ku światu nie polega na mnożeniu inicjatyw. Papież przypomina „nie idźmy za głosem syren, które nawołują, by duszpasterstwo uczynić konwulsyjną serią inicjatyw, bez sięgnięcia do istoty ewangelizacji i kiedy wydaje się nam, ze bardziej zależy na mnożeniu zajęć, niż na byciu otwartym na innych i troskę ich relacji z Bogiem. Duszpasterstwo, któremu brakuje tej troski staje się jałowe” – przypomniał ks. prof. Tomasik.
Przyjęta w piątek przez biskupów podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce zastąpi dotychczasowy, powstały w 2010 roku dokument. Na jej podstawie opracowane teraz zostaną poszczególne programy nauczania dla lekcji religii, a także nowe podręczniki i materiały dydaktyczne. Jak wskazuje bp Marek Mendyk, bardzo prawdopodobne, że podręczniki oparte na nowej podstawie programowej trafią w ręce uczniów już we wrześniu 2019 roku.